Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht gemeenten om in de begroting en jaarrekening een paragraaf over het grondbeleid op te nemen. De paragraaf grondbeleid in de jaarrekening en begroting is in samenhang met de nota Grondbeleid, een belangrijk instrument voor het sturen, beheersen en controleren van het grondbeleid. In artikel 16 van het BBV is bepaald waaruit de verplichte paragraaf grondbeleid ten minste dient te bestaan. Kort gezegd geeft de gemeenteraad in de paragraaf grondbeleid van de programmabegroting aan, wat het te voeren grondbeleid het komende jaar is om de ruimtelijke doelstellingen/opgaven van de gemeente Hilversum te realiseren. In de paragraaf grondbeleid van de eerstvolgende jaarrekening wordt vervolgens gerapporteerd wat er is gerealiseerd en hoe dit zich verhoudt tot de aanvankelijke voornemens uit de begroting.
Inleiding
Grondbeleid in Hilversum
De raad heeft op 3 februari 2010 de nota Grondbeleid vastgesteld. Dit beleid is vastgesteld vanuit de behoefte aan meer consistentie en transparantie bij de besluitvorming over ruimtelijke projecten. Via deze nota maakt de gemeente Hilversum transparant op welke manier zij gebruikmaakt van het grondbeleid en de bijbehorende instrumenten. In de nota Grondbeleid houdt de gemeente rekening met de aanbeveling van de Rekenkamercommissie om een strategisch grondbeleid op maat te maken en daarbij een relatie te leggen met de ruimtelijke opgaven van de komende jaren. Tevens dient de nota als beleidskader voor het sturen en de controle van het grondbeleid. De nota Grondbeleid bevat keuzes met betrekking tot de volgende onderwerpen: het type grondbeleid (faciliterend met mogelijkheid voor selectief actief grondbeleid), het uitgiftebeleid, het grondprijsbeleid, de risico’s, het monitoren van grondexploitaties en de betrokkenheid van de raad.
Daarnaast bevat de nota regels over de verliezen en winsten van grondexploitaties. Deze regels zijn gebaseerd op het voorzichtigheidsbeginsel.
Dit voorzichtigheidsbeginsel houdt in dat gemeentelijk vastgoed dat niet bijdraagt aan de gemeentelijke ambities wordt verkocht. Het college van B&W heeft vervolgens in januari 2017 besloten tot een gestructureerde verkoopstrategie, waardoor zij op de juiste momenten het verkoopproces kan sturen.
Uitvoering grondbeleid 2018
Rapportages
De gemeente Hilversum actualiseert jaarlijks de grondprijzen in overeenstemming met het geldende grondbeleid jaarlijks De memo grondprijzen 2018 wordt u in december 2017 aangeboden. De jaarlijkse actualisatie grondexploitaties verwachten wij u, zoals gebruikelijk, voor het zomerreces aan te bieden. Verder informeren wij de raad over de lopende grondexploitaties via de jaarlijkse voortgangsrapportage projecten. Deze rapportage is gepland in het najaar van 2018.
Grondexploitaties
Per 1 januari 2017 zijn er vier lopende grondexploitaties: Anna’s Hoeve Bouwplan; Anna’s Hoeve Sanering; KPN locatie Regev terrein en Lage Naarderweg/Crailoseweg. Op basis van de actualisatie van de grondexploitaties 2017 (het Raadsbesluit van 10 mei 2017), is de verwachting dat drie grondexploitaties worden afgesloten in 2017. Er resteert in 2018 dan nog één grondexploitatie, Anna’s Hoeve Bouwplan.
Het afsluiten van deze grondexploitaties heeft als direct gevolg dat in 2018 geen benodigde dekking voor verlieslatende grondexploitaties aanwezig hoeft te zijn.
Per 1 januari 2018 is de voorziening planexploitaties nihil. De gemeente verwacht de resterende verlieslatende grondexploitaties KPN locatie REGEV en Anna’s Hoeve Sanering in 2017 af te sluiten.
De gemeente Hilversum verwacht dat de andere nog lopende grondexploitatie, Anna’s Hoeve, in 2020 met een positief resultaat van € 7.678.000 wordt afgesloten. Er bestaat een kans dat hierover vennootschapsbelasting betaald moet worden, al mogen verliesgevende en winstgevende grondexploitaties met elkaar verrekend worden. Dit wordt momenteel onderzocht. Bij de actualisatie van de nota Grondbeleid voor 2018 maken wij de uitkomst hiervan bekend.
Ontwikkelingen
Op dit moment zijn er geen concrete voorstellen voor nieuw te openen grondexploitaties in 2018 binnen de gemeente Hilversum. Er spelen wel ontwikkelingen.
- Stationsgebied: Voor het Stationsgebied wordt in 2017 een stedebouwkundig plan ontwikkeld. Na het vaststellen van het bestemmingsplan in het najaar van 2017 wordt in 2018 een voorlopig ontwerp en kredietaanvraag uitgewerkt.
- Crailo: De gemeenten Hilversum, Gooise Meren en Laren hebben overeenstemming bereikt met Gedeputeerde Staten over de voorwaarden voor de overname van Crailo van de provincie Noord Holland. Onderzocht wordt wat de beste vorm is om de ontwikkeling van het gebied aan te sturen, gelet onder meer op de betrokkenheid van meerdere partijen/gemeenten.
- Arenapark: Het onderzoek naar de invulling van het Arenapark loopt in 2018 door;
- Circusterrein: Dit is één van de laatste grotere potentiële ontwikkellocaties. Voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 gaan wij hier niet meer actief mee aan de slag;
- MOB-terrein: Dit is één van de laatste grotere potentiële ontwikkellocaties. Voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 gaan wij hier niet meer actief mee aan de slag;
Gronduitgifte: verkoop/ erfpacht
Wij verwachten in 2018 grond in Anna’s Hoeve te verkopen. Deze verwachting komt voort uit de actualisatie grondexploitaties 2017. Wij verwachten in 2018 geen grond in erfpacht uit te geven.
Exploitatieplannen / anterieure overeenkomsten
De gemeente is in beginsel verplicht om bij het vaststellen van een bestemmingsplan een exploitatieplan vast te stellen. Hiervan kan een gemeente afzien als zij de door haar te maken kosten op een andere manier kan verhalen. Tot op dit moment heeft de raad van Hilversum nog geen enkel exploitatieplan vastgesteld. Bij alle betreffende bestemmingswijzigingen zijn of worden afspraken gemaakt met de betrokkenen over dit kostenverhaal.
Verkoop niet-strategisch bezit
Voor 2018 is er € 750.000 in de exploitatie verwerkt als winst op de verkoop van niet-strategisch bezit.